نشان طلا بر سینه امیراعلم نشست؛ تأکید رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران بر نقش تاریخی و بی‌بدیل بیمارستان امیراعلم در آموزش و خدمت به سلامت

به گزارش روابط عمومی مجتمع بیمارستانی امیراعلم دانشگاه علوم پزشکی تهران، چهارشنبه یکم مرداد 1404 آیین اهدای نشان طلای قدمت به مجتمع بیمارستانی امیراعلم، به پاس ۱۰۸ سال فعالیت مستمر در حوزه‌های آموزش، درمان و سلامت، با حضور دکتر سید رضا رئیس کرمی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، دکتر شروین بدو معاون درمان، دکتر حمید چوبینه معاون توسعه، دکتر حمیدرضا نمازی رئیس موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران و اساتید پیشکسوت و برجسته، در این مجتمع برگزار شد.

در ابتدای این مراسم دکتر حسن توکلی رئیس مجتمع بیمارستانی امیراعلم ضمن خوش‌آمدگویی به حضار گزارشی کامل و دقیق از عملکرد بیمارستان در سال ۱۴۰۳ ارائه داد.دکتر توکلی با اشاره به گستردگی خدمات درمانی این مجتمع، اعلام کرد که در سال گذشته چیزی بالغ بر ۱۶۶ هزار بیمار در بخش اورژانس پذیرش شده‌اند و بیش از ۱۲ هزار عمل جراحی موفق انجام گرفته است. همچنین نزدیک به ۷۷۴ هزار خدمت پاراکلینیکی به ۱۱۴ هزار نفر ارائه شده که نشان از حجم قابل توجه فعالیت‌های درمانی و مراقبتی دارد. رئیس مجتمع همچنین به پروژه‌های عمرانی و بهبود زیرساختی بیمارستان اشاره کرد: «در حال حاضر پروژه بازسازی بخش ICU جنرال، آشپزخانه، سلف‌سرویس، انبار بیمارستان و طرح بازسازی اتاق عمل که دارای مشکلاتی هستند، در دست اقدام است و بزرگ‌ترین پروژه‌ ما، ساخت بیمارستان جایگزین ۱۷۵ تخت‌خوابی است که مجوز ماده ۲۳ آن از سازمان برنامه و بودجه اخذ شده است.» وی با ابراز امیدواری نسبت به آینده این پروژه افزود: «این بیمارستان جایگزین، پاسخگوی نیازهای درمانی، اورژانسی و بستری در سال‌های آینده خواهد بود.»

در پایان سخنان خود، دکتر توکلی با تجلیل از مرحوم دکتر رضا مروستی و خاندان مروستی که بیمارستان مروستی را به دانشگاه اهدا کردند، گفت: «خداوند دکتر مروستی را که چند روزی است به دیدار حق رفته رحمت کند. ایشان همواره نیک اندیش و پیش قدم در کار خیر بود. همچنین یاد استاد فقید دکتر میرباقری را گرامی می‌داریم که از اساتید برجسته ما بودند و در سانحه‌ای جان باختند.»

نگاه تاریخی به بیمارستان امیراعلم؛ ریشه‌ها و نقش برجسته در تحولات پزشکی ایران

در ادامه، دکتر حمیدرضا نمازی، رئیس موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران، به بیان جایگاه تاریخی بیمارستان امیراعلم پرداخت و بر ضرورت توجه به روایت تاریخی به‌عنوان عاملی تأثیرگذار در فهم عمیق‌تر هویت، اخلاق و آینده‌نگری در پزشکی تأکید کرد.

وی با اشاره به طبقه‌بندی نشان قدمت اظهار داشت: «بیمارستان‌هایی با قدمت بیش از ۱۰۰ سال نشان طلا، بالای ۸۰ سال نشان نقره و بالای ۶۰ سال نشان برنز دریافت می‌کنند.» هدف از این طبقه‌بندی، «ارج‌گذاری به نهادهای ریشه‌دار سلامت و تأکید بر اهمیت درنگ تاریخی در تحلیل مسائل امروز پزشکی و جامعه» است.

دکتر نمازی با تأکید بر جایگاه ویژه بیمارستان امیراعلم گفت: «ریشه‌های فکری و اجتماعی تأسیس این بیمارستان را در جنبش مشروطه می‌توان یافت. یکی از آرمان‌های جنبش مشروطه، هویت‌بخشی به زنان و کودکان بود که این خواسته در جریان‌های مطبوعاتی آن دوره، به‌ویژه مجلاتی مانند دانش و شکوفه که توسط زنان پیشگام منتشر می‌شدند، بازتاب یافت.»

ایشان افزود: «در مجله شکوفه به سردبیری مریم عمید سمنانی (مزین السلطنه)، نامه‌ای از دکتر امیرخان امیراعلم منتشر شده که در آن به ضرورت تأسیس مریضخانه‌ای ویژه زنان و کودکان در تهران اشاره شده است.» این اقدام جرقه‌ای برای شکل‌گیری بیمارستان نسوان در سال ۱۲۹۶ هجری شمسی شد که در سال ۱۳۲۳ به احترام دکتر امیرخان امیراعلم به نام او نامگذاری گردید.

یاد و خاطره پیشکسوتان؛ گرامیداشت چهره‌های شاخص و خاطرات ارزشمند

دکتر نمازی به نقش زنان پیشگام در تاریخ بیمارستان اشاره کرد: «پیشگامانی چون دکتر معصومه کحال، نخستین چشم‌پزشک زن ایران و مدیر مجله دانش و همچنین دکتر گوهر خاکپور که مطب خود را به محفل فرهنگی-پزشکی و حتی تئاتر تبدیل کرده بود، سهم مهمی در این مسیر داشتند.»

ایشان مسیر ورود زنان به پزشکی را چنین شرح داد: «دختران دارالمعلمات با اعتراض به محدودیت‌ها توانستند اجازه یابند تا سه روز در هفته در بیمارستان نسوان آموزش ببینند. نخستین مدرسه طب نسوان در همین مکان شکل گرفت و بعدها شماری از این دانش‌آموختگان به عنوان پزشک رسمی کشور مشغول به کار شدند.»

رئیس موزه تاریخ علوم پزشکی ایران به تأسیس آموزشگاه پرستاری در سال ۱۳۲۵ در بیمارستان امیراعلم اشاره و بر نقش چهره‌هایی چون خانم دکتر زهرا شیدایی، رفیعه امین، دکتر عزت مهام، دکتر زینت دانشور و پرستارانی چون دایه خانم و معصومه خانم تأکید کرد و افزود: «این مشارکت نقشی بنیادین و ماندگار در ساختار نظام سلامت داشته است.»

دکترنمازی به خدمات دکتر امیراعلم در طب نظامی، طب زنان، تأسیس بیمارستان احمدیه، تأسیس جمعیت شیرخورشید و فعالیت‌های آموزشی و مدیریتی در وزارت بهداری و دانشکده پزشکی اشاره کرد و از شخصیت‌های علمی و فرهنگی برجسته‌ای مانند دکتر علیرضا بهرامی، دکتر ابوالقاسم بختیار، دکتر جهانشاه صالح، دکتر اعلم، دکتر طباطبایی نایینی، دکتر مروستی، دکتر محمد کوثر، دکتر ضرابی، دکتر علوی، دکتر فرزین، دکتر باکی هاشمی و دکتر سیروس اصانلو سخن گفت.

در پایان، وی پیشنهاد داد مجموعه تاریخی متصل به بیمارستان به عنوان موزه‌ای با عنوان «سلامت، هنر و ادبیات» بازآفرینی و حفظ شود و از دانشگاه علوم پزشکی تهران و مسئولان خواست با حفظ این میراث تاریخی، زمینه‌ساز تقویت هویت پزشکی ایران گردند.

پس از ایشان، برخی از اساتید پیشکسوت از جمله دکتر قارونی، دکتر اسحاق حسینی و خانم دکتر فرد، به بیان خاطرات خود از سال‌های گذشته فعالیت در بیمارستان امیراعلم پرداختند. خانم دکتر فرد با اشاره به خدمات دکتر سیروس اصانلو در بنیان‌گذاری جراحی پلاستیک ایران، یاد و خاطره او را در بخش سوختگی(جراحی پلاستیک) این مجتمع گرامی داشت.

نقش بیمارستان امیراعلم در آموزش پزشکی و گسترش حضور بانوان در حوزه سلامت

در پایان مراسم، دکتر سید رضا رئیس کرمی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران، با تأکید بر اهمیت شناخت و حفظ گذشته تاریخی، نقش بیمارستان امیراعلم را در آموزش پزشکی بسیار اثرگذار و تعیین‌کننده دانست و اظهار داشت: «این بیمارستان از ابتدا، همزمان با تأسیس خود، نقش مهمی در آموزش مامایی، پزشکی و پرستاری داشته است و به عنوان بخشی از دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در تحولات پزشکی ایران به سمت پزشکی مدرن نقش بی‌بدیلی ایفا کرده است.» وی افزود: «بنیانگذار بیمارستان، مرحوم دکتر امیراعلم، با تلاش‌های بی‌وقفه و گسترده، سنگ بنای این مسیر را نهاده است.»

رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به اهمیت مطالبه‌گری جامعه سلامت از حاکمیت و دولت آن زمان، گفت: «قبل از تأسیس این مرکز که ابتدا بیمارستان نسوان بود، دکتر امیراعلم به عنوان عضوی از جامعه سلامت، مشکلات بهداشتی و درمانی زنان را به صورت عمومی مطرح کرد و این مطالبه عمومی منجر به احداث بیمارستان ویژه زنان شد. این روند نشان می‌دهد که امروز نیز وظیفه ما نمایندگی مطالبات مردم و پیگیری آن‌ها برای بهبود وضعیت سلامت جامعه است.»

وی همچنین در خصوص نقش بیمارستان امیراعلم در گسترش حضور بانوان در حوزه آموزش پزشکی یادآور شد: «در گذشته تعداد دانشجویان زن بسیار اندک بود و این بیمارستان تبدیل به مدرسه طب نسوان شد که بانوان ایرانی را ترغیب و تشویق کرد به تحصیل و فعالیت در حوزه سلامت بپردازند.»

دکتر رئیس کرمی با بیان خاطرات خود از دوران کارآموزی، در بخش گوش، حلق و بینی بیمارستان امیراعلم گفت: «سنگ بنای نهاده شده در بیش از یک قرن پیش بر مبنای تفکر صحیح و علمی استوار شده و امیدواریم این مسیر ارزشمند ادامه یابد. بیمارستان امیراعلم علاوه بر ارائه خدمات درمانی، وظیفه اصلی خود یعنی آموزش را به خوبی ادامه داده و طی این سال‌ها تعداد زیادی فارغ‌التحصیل به سراسر کشور اعزام و در خدمت مردم بوده‌اند که این خدمات بی‌شک به عنوان صدقه جاریه برای بنیانگذاران آن باقی خواهد ماند.»

حمایت خیرین و توسعه زیرساخت‌ها؛ چشم‌انداز آینده مجتمع بیمارستانی امیراعلم

رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران همچنین به نقش خیرین بزرگوار در بهسازی و تجهیز بیمارستان اشاره کرد و افزود: «اکثر بهسازی‌های ساختمانی و تجهیزاتی این مجموعه با تلاش و حمایت خیرین محترم صورت گرفته است. در سال‌های اخیر، این عزیزان بالغ بر چند صد میلیارد تومان به بیمارستان امیراعلم کمک کرده‌اند و امیدواریم این همکاری‌ها به ویژه در پروژه ساخت بیمارستان جدید ۱۷۵ تختخوابی همچنان ادامه یابد تا خدمات درمانی، پژوهشی و آموزشی در سطح بالاتری ارائه گردد.»

در پایان، دکتر رئیس کرمی به آمادگی کامل و تلاش بی‌وقفه همکاران بیمارستان در دوران جنگ تحمیلی ۱۲ روزه اشاره کرد و گفت: «حضور فعال و مجاهدت کارکنان بیمارستان در آن شرایط سخت، دلگرمی بزرگی برای مردم بود و نشان داد که این مجموعه همواره آماده و متعهد به خدمت‌رسانی به جامعه است.»

اهدای نشان طلای قدمت؛ نمادی از بیش از یک قرن خدمت صادقانه و آموزشی

 

در پایان این مراسم، نشان طلای قدمت به مجتمع بیمارستانی امیراعلم اهدا شد؛ نشانی که بنا بر طبقه‌بندی اعلام‌شده، به مراکزی با قدمت بیش از ۱۰۰ سال تعلق می‌گیرد. این نشان، نماد ارج‌گذاری به ریشه‌دارترین نهادهای درمانی کشور و نشانه‌ای از استمرار خدمت و رسالت آموزشی این مجتمع در طول بیش از یک قرن است.